BEYİN VE SİNİR CERRAHİSİ
TÜRKİYE'DE BEYİN VE SİNİR CERRAHİSİ
Beyin ve Sinir Cerrahisi Nedir?
Hastanelerin veya diğer sağlık kuruluşlarının beyin ve omurilik bölgesinde gerçekleşen damar tıkanıkları, yaralanmalar ile vücudun bu bölgelerinden kaynaklanan bel ve boyun fıtığı gibi hastalıklara tıbbi müdahale edilmesini sağlayan birimine, beyin ve sinir cerrahisi adı verilmektedir. “Nöroşirürji” adıyla da bilinen beyin ve sinir cerrahisi biriminde çocukluk döneminden yetişkinliğe kadar farklı yaş gruplarındaki sinir sistemi hastalıklarına sahip olan bireylerin tanı ve tedavi işlemleri gerçekleştirilmektedir.
Beyin ve Sinir Cerrahisi Hangi Hastalıklara Bakar?
Beyin ve sinir cerrahisi birimi vücudun beyin de dahil olmak üzere sinir sistemini kapsayan bölgedeki hastalıkların ve bu bölgedeki hasarlara bağlı gelişen çeşitli rahatsızlıkların tedavisi ile ilgilenmektedir. Tümör ve damar hastalıkları, beyin ve sinir sisteminde gerçekleşen travmalar, omurga hastalıkları gibi çeşitli hastalık gruplarında beyin ve sinir cerrahisi birimi hizmet vermektedir. Aşağıda beyin ve sinir cerrahisi biriminin ilgilendiği hastalıklar sınıflandırılarak detaylı bir şekilde ele alınmıştır.
1. Beyin Kanamaları
Beyin kanaması, beyindeki atardamar duvarının yırtılması ve beyin dokusuna doğru sızan kanın bu bölgede doku hasarına yol açması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Herhangi bir kaza, darbe, yaralanma vb. durumlara bağlı olarak ya da kendiliğinden ortaya çıkabilen beyin kanamaları, acil müdahale gerektiren bir hastalıktır. Genellikle ameliyat gerektiren beyin kanamaları vakalarının tedavisinde hastanelerin veya diğer sağlık kuruluşlarının beyin ve sinir cerrahisi biriminin müdahalesi gerekmektedir.
2. Beyin Tümörleri
Tümör, iyi veya kötü huylu olan vücudun çeşitli yerlerinde baş gösterebilen bir kitledir. Tümörlerin kötü huylu olanları “kanser” adıyla bilinmektedir. Beyinde oluşan tümörler ise kişide “bulantı, kusma, denge problemleri, unutkanlık, bayılma, görme bozuklukları (çift görme vb.), kol ve bacaklarda hissizlik” gibi semptomlar görülmesine sebep olmakta ve bu belirtiler kişilerin yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Bu şikayetleri yaşayan kişilerin beyin ve sinir cerrahisi birimine başvurması gerekmektedir.
3. Beyin Damar Hastalıkları
Beyin damar hastalıkları inme, bel ve boyun fıtığı, parkinson gibi hastalıkları kapsamaktadır. Bu hastalıklar kişilerde felç, bilinç bozukluğu, görme ve konuşma bozuklukları, denge bozuklukları gibi sorunlar görülmesine yol açabilmektedir. Bu sebeple bu tip belirtileri yaşayan kişilerin derhal beyin ve sinir cerrahisi birimi ile temasa geçmesi gerekmektedir. Aşağıda beyin damar hastalıkları kategorisinde incelenen ve dolayısıyla beyin ve sinir cerrahisi biriminin de ilgi alanında yer alan diğer hastalıklar sıralanmıştır:
• Beyin zarı veya dokusunda meydana gelen beyin kanaması
• Arteriovenöz Malformasyon
• Boyun ve Bel Fıtığı
• Omurilik Tümörleri
• Beyin Tümörleri
• Karotis Stenozu
• Parkinson
• Beyin damarlarının tıkanmasına bağlı olarak ortaya çıkan felç ve inme
4. Omurga Rahatsızlıkları
Yaşa bağlı olarak ortaya çıkabilen omurga hastalıkları herhangi bir kaza, darbe veya yaralanma gibi bir travma sonucu da yaşanabilmektedir. Eklem- kas ağrıları, eğrilik, tümörler, lezyonlar, kamburluk (kifoz), skolyoz ve omurga bölgesinde gelişen enfeksiyon vakaları bu gruba dahil edilmektedir. Bu tip hastalıklar kronik ağrılara, uyuşma hislerine sebep olmakta ve kişilerin hareket kabiliyetini olumsuz etkileyebilmektedir.
5. İnme
İnme, beyne giden kan akışının durması sonucu vücutta “kol ve bacakta güçsüzlük, şiddetli ve ani baş ağrısı, denge kaybı, konuşma ve anlama güçlüğü” gibi belirtiler görülmesi durumudur. Sonu ölüme kadar varabilecek derecede ciddi bir hastalık olan inme, tedavisi ertelenmemesi gereken bir hastalıktır.
6. Çeşitli Travmalar
Düşme, yaralanma, kaza, silahlı yaralanma, spor faaliyetleri gibi etkenlerin yol açtığı hasarlar travma olarak adlandırılmaktadır. Vücudun omurga ve kafa bölgesinde ortaya çıkan travmalara acil müdahale gerekmektedir. Bu durumların tedavisinde beyin ve sinir cerrahisi birimi önemli rol oynamaktadır.
7. Çocukluk Çağı Beyin ve Sinir Hastalıkları
Beyin ve sinir cerrahisi birimi çocukluk döneminde ortaya çıkan beyin ve sinir hastalıklarıyla da ilgilenmektedir. Anne karnından 18 yaşa kadar görülen beyin ve sinir hastalıklarını kapsayan bu vakalar ise şöyle sıralanmaktadır:
• Kafatası şeklinde görülen bozukluklar,
• Beyinde su toplanması,
• Beyin omurilik sıvısı artışı,
• Doğumdan gelen sinir sistemi bozuklukları,
• Doğumdan gelen beyin kanamaları,
• Epilepsi ve hareket bozuklukları,
• Omurilik tümörü,
• Beyin tümörü,
• Omurilik ve damarsal hastalıklar,
• Omurilik kapanma kusurları